İzmir’de kültür hayatı

Şehirlerde kültür faaliyetlerine yön veren başlıca iki resmi kuruluş var. İlki İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, ikincisi belediyelerin kültür ve sanat konularına bakan daire veya müdürlükleri.
İstanbul, Bursa, Konya Büyükşehir belediyelerine ait kültür birimlerinin yayınlarını ve kültürel faaliyetlerini hep hayranlıkla izlerim. Ankara Büyükşehir Belediyesinin bu taraklarda bezi yok.
Belediyelerin ekonomik bakımdan güçlenmesi Özal iktidarıyla başladı. Böylece kültür alanına yatırımlar çoğaldı. İzmir’de iki dönem Büyükşehir Belediye Başkanlığı yapan. B. Özfatura, önemli hizmetlerde bulunmasına rağmen, maalesef kültür kaygısı ve ufku olan biri değildi.
CHP’li belediyelerin tamamı ise eksik ve tek taraflı kültür politikasının takipçisi oldular. Yerli ve milli kültür alanının boş bıraktılar.

İzmir’de Türk mührü

Kültür potansiyeli bakımından İzmir farklı bir şehirdir. Burada Türk hakimiyetinden önceki antik çağların kültürüne hep aşırı bir ilgi oldu. Homeros, Agora, Efes, Pergamon, Teos dendi mi akan sular durur. Bunların ihyası ve tanıtımı için herkes seferberdir.
Eski kültür varlıkları elbette önemli, ne kadar gün yüzüne çıkarılırsa o kadar iyi olur. Asırlardır sahibi olduğumuz bu topraklarda varlıklarını devam ettirmeleri, millet olarak bizim medeniliğimizin bir göstergesidir.
20 yıl önce gördüğüm Üsküp’te Sinan yapısı Vardar köprüsünü bu defa gittiğimde tanıyamadım.
Köprüyü gölgede bırakmak için hemen yakınına çok katlı binalar ve devasa heykeller dikmişler.
Antik eserler kadar bizim kendi tarihimize ait kültür varlıklarına da aynı özeni gösterilmesi gerekir. İzmir’de en önemli milli kültür bakiyesi Emir Sultan diye bir yer var. İzmir’in fethi zamanının bir hatırası. Türbesi, küçük mezarlığı, hamamı ve dergahı ile güzel bir külliye. Sağ olsun İzmir Büyükşehir Belediyesi alelusul bir restorasyon yaptı. Ama buranın ruhuna uygun bir kullanıma geçilemedi.

İl Kültür Müdürlüğü

Kültürden sorumlu ikinci önemli kuruluş İl Kültür ve Turizm Müdürlüğüdür. 46 senedir bu şehirdeyim, bu müdürlüğün Milli kültürümüzle ilgili ciddi bir çalışmasını duymadım.
İktidarın kültür politikalarını uygulayacak olan asıl bu kurumdur.
Ne yapıyorlar diye internet sitelerine baktım, doğru dürüst bilgi yok. İzmir İl Kültür Müdürünü merak ettim, internet sitesinde ne resmi ne biyografisi var. Siteden anladığıma göre “kültür” yok, sadece “turizm” görünüyor.
Kültürün devamlılığı, geleneksel kültürümüzle gelecek arasında köprü kurmakla sağlanır. Bu amaçla Kültür Bakanlığı’nın başlattığı önemli bir proje var:
Medeniyet Köprüsü Beş Şehirli.
Bu kelimeleri yazıp internete bakarsanız, bütün illerimizde bu konuda birçok konferans ve panel düzenlendiğini görürsünüz.
Tek istisna İzmir’dir.
Bu konuda telefonla güç bela İzmir İl Kültür Müdürüne ulaştım, bu meseleyi sordum. İnceleyip size döneceğim dedi, dönmedi.
Tekrar tekrar arayarak ikinci görüşmemde, ilgili şube müdürüne yönlendirdi. Bu dürtme ile üniversitelerden gelen bazı temsilcilerle bir toplantı yapıldı.
Fakat gene ipe un serildi.
“Yerli ve Milli Kültür” diye bas bas bağıran bir iktidarın İzmir’deki kültür işlerine bakan müdürlüğünün hal-i pürmelali budur.