Ahmet Ilgaz

Geçen perşembe ikindi vakti İzmir Murat Reis Camisi’nde vakur bir cenaze töreni vardı.
Cemaatin büyük çoğunluğu İzmir’in musiki çevresinden idi. Devlet Korosu sanatçıları, bestekar ve şairler Ahmet Ilgaz’ı uğurlamak için gelmişlerdi.

Kimdi Ahmet Ilgaz?

Ahmet Ilgaz (1933-2017) Türk halk kültür hayatının canlılığının müstesna bir örneğidir. Resmi tahsili olmadığı halde kendi kendini yetiştirerek İzmir’in musiki, edebiyat ve kültür çevrelerinde saygın bir yer edindi.

Ilgaz Kula’da doğdu, mesleği ayakkabı imalatçılığıdır.
Çocukluk ve gençlik yıllarında akşamları babası, başta Fuzuli olmak üzere Divan şairlerimizden parçalar okur, eski kelimelerin açıklamasını yapardı.

Bunları can kulağıyla dinleyen genç Ahmet böylece eski şiirimizin tınısını ve Aruz vezninin ahengini yakalar. Şiir yeteneği içten içe olgunlaşır, 1977’de yazdığı bir kıt’a Avni Anıl tarafından bestelenir:
“Bir çağrına bin can ile gelirim.”

ŞİİR ANLAYIŞI

Bundan sonra arkası gelecektir. Artık A. Ilgaz güfte yazarıdır. Yılmaz Yüksel, Mahmut Bilki, Cinuçen Tanrıkorur, Güldeniz Ekmen, Tekin Para, Türkan Uymaz onun güftelelerini besteler.
Çok sayıda şirini besteleyen 2 isim ise Vefik Ataç ve Bora uymazdır.

Bu güftelerin hepsi kaliteli şiirlerdir. Ahmet Ilgaz mükemmeliyetçidir.
Mısralarını oya gibi işler. Şiir anlayışını (poetika) şöyle dile getirir:
“Şiir, bir beste gibi, okuyanı kendi musikisine çekmeli, yerine oturmuş kelimelerle rahat telaffuz edilmeli.
Muhtevasındaki derin manayla düşündürmeli, ahengiyle, rengiyle heyecanvermeli, konusuna ve yerine göre, anlaşılmaktan ziyade, gizlediği manayı hissettirmeli.
Tabiatı konu alıyorsa, önüne bir tablo serip, bunu gönüllere nakşettirmeli.
Bazan fısıltı, bazan nidalar duyurmalı.
Az sözle çok şey ifade etmeli.” A. Ilgaz güzel şiir okurdu.

Ali Rıza Avni’nin “Ses Saz Dünyamızdan” adlı unutulmaz radyo programındagüfteleri o seslendirirdi.

“RÜYA İÇİNDE RÜYA”

Ahmet Bey fakültedeki odama zaman zaman gelir, yeni şiirlerini gösterirdi.
Yapıcı eleştiriye açıktı ve bunu kendisi talep ederdi.
Onun büyük heyecan duyduğu son ciddi çalışmasına yakından şahit oldum.
“Rüya İçinde Rüya” isimli bu uzun şiiri 5 bölümden oluşur, 5 ayrı kişinin farklı karakterleri yansıtılır.
A. Ilgaz her bölümün güftesinin meşhur kişilerce seslendirilmesini sağladı.
Bora Uymaz’ın ustalıkla bestelediği, farklı tarzdaki bu eserin icrasını Ilgaz CD olarak da çıkardı.

Vefik Ataç’ın Suzinak Tevşih olarak bestelediği hikmetli bir şiiri:
“Ne yana dönersen, görünen tek hakikat O/ Sayıları indir bire, bir tek hakikat O!”

Döne döne pervane olup nuruna yarin/ Seve seve can vermedeyiz uğruna yarin.

Hani bizi terk etmeyecek baki olan kim/ Sonu ne hayatın, ki bu dünyada kalan kim.”

Hoş bir sada bırakarak giden Ilgaz’a rahmet dileklerimle.

DÜZELTME: Geçen cumaki yazımda 1919’da Mustafa Kemal’in rütbesi “Albay” diye yazılmış, “Tuğgeneral” olacaktır.