İzmir’deki son dönem tasavvuf büyükleri ve şeyhler konusunda bir kişinin çok yardımını gördüm. Naim Hoca veya Berber Naim diye tanınan Naim Kaya. Kendisi yeterince bilinmeyen yeteneklerden birisi. Tasavvuf musikisinde ve klasik müziğimizde hayli birikimi var. Sohbet sırasında sık sık, bir ilahiyi düzgün bir şekilde okumaya başlayıverir. Hayat hikayesini kendinden dinledim.
Bugün 75 yaşında bir delikanlı olan Naim Kaya, 1943’te Gördes’in Borlu nahiyesinde doğdu. 11 yaşında ilkokulu bitirdi. Çalışkan ve yetenekli olduğu için, öğretmenleri kendisini Öğretmen Okuluna göndermek istedilerse de o, Kur’an Kursu’na devam etmeyi tercih etti. Orada 2 yıl okudu. Hayali İstanbul’a gitmekti, ama maddi imkanları yoktu.
Babası Naim’i berber çıraklığına verdi, 2 yıl sonra kendi dükkanını açtı. Bu arada İstanbul’dan gelmiş bilgili bir kimseden bir süre Arapça okudu.
Genç Naim’in dedesi Çallı Hafız Hakkı İstanbul’da saray müezzinliği yapmış, Abdülhamit hal’edilince maiyeti saraydan uzaklaştırıldığı için Hafız Hakkı önce İzmir’e sonra Kula’ya gelmiş. Babası Muharrem de musiki bilir fakat yeterli eğitim almamış.
Naim ise musiki kabiliyeti yanında bu konuda büyük bir heves ve aşka sahipti güzel okuyan birinin makamını hemen kapar ve tekrar ederdi. Askerlikten sonra İzmir Bayraklı’ya yerleşti ve orada bir berber dükkanı açtı, 46 yıl aynı yerde berberlik yaptı.
11 YIL ÖZEL DERS
Beklediği fırsat burada ayağına geldi. Bir gün yakınındaki Çiçek Camisinde müezzinlik yapıp Kur’an okur. Yaşlı bir zat, hangi makamdan okuduğunu sorar. Makam bilmediğini söyler. O zat “Muhayyer Kürdi okudun” der.
Bu kimse meşhur Manisa müftüsü Alim Efendi’nin talebesi Çorapçı Ahmet Esat Uğurlu’dur. Alim Efendi (1874-1930), İstiklal Savaşı’nda büyük yararlık göstermiş, din bilgini, bestekar ve çok değerli bir musiki adamıdır. (bkz. Nejdet Bilgi, Ahmet Alim Efendi) Celal Bayar Ü. Rektörü Prof. Kemal Çelebi Alim Efendi’nin torunudur.
Çorapçı Ahmet Efendi çok iyi musiki bilen, “kuşun ötüşünü bile notaya alabilen” biridir. Naim Kaya 11 yıl boyunca (1966-1977) bu usta sanatkardan ders alır dini ve ladini musikide ondan çok şey öğrenir. Anlattığına göre Bekir Sıdkı Sezgin bir süre bu hocadan ağır eserler geçmiştir.
“Makam bilmek yetmez, diyor N. Kaya, tavır da lazım. Musikide tavır denen şey fem-i muhsin sahibi bir üsttaddan öğrenilir.”
BOŞA AKAN DERE
Naim Kaya’nın musiki birikimini ve yeteneğini fark eden bazı kimseler, radyoya girmesi veya bir koroda hizmet vermesi için teklifte bulunurlarsa da o, muhafazakar yapısı gereği bunlara ilgi göstermez.
Naim Kaya’nın şöyle bir hizmeti de olmuş; hocası, Alim Efendi’nin notalarını ona bırakmıştır. O da isteyenlere fotokopi yapıp gönderir. Bugün musiki çevrelerinde Alim Efendi’ye ait parçalar bu sayede yaygınlaşmıştır.
İzmir Mevlevihanesi Şeyhi Nureddin Efendi’nin elimizde sadece 2 eserinin notası var. Bunları da o, hocasından almıştır.
Naim Hoca Türk Din Musikisi ve klasik müzik alanında bir değerdir. Ne yazık ki heder olmaktadır. Bu sahada ders vermeye heveslidir Fakat sebatlı öğrenci bulamamaktan şikayetçidir.
Bir yanıt bırakın