İzmir Tarih Sempozyumu

“Aydınoğulları tarafından fethinin 700. Yıldönümünde İzmir’ bakmak: İzmir’in dünü ve yarını.”

Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi tarafından düzenlenen 3. Uluslararası Tarih Sempozyumu’nun adı böyle. Katkıda bulunanlar, başta Dokuz Eylül Ü. Rektörlüğü olmak üzere, Torbalı, Menderes ve Aliağa Belediyeleri.

Prof. Mustafa Daş‘ın başkanlığında geniş katılımlı Tarih Sempozyumu dün (5Nisan 2018) başladı, bugün devam edecek. Yer: Dokuz Eylül Ü. Tınaztepe Kampüsü, Edebiyat Fak. Buca.

TARİH VE KÜLTÜR

Sempozyum duyurusunda, Antikçağ’da Smyrna adıyla Batı Anadolu’nun parlayan yıldızı olan İzmir’de Ortaçağ’da en uzun süre egemenlik süren Bizanslılar oldu. Aydınoğulları Türkmenleri 1317’de Kadifekale’yi fethederek İzmir’in tarihinde yeni bir dönem başlattı. Bu tarihe kadar İzmir’in bünyesinde barındırdığı Antik dönem, Bizans ve Latin kültürel mirasına Türk kültürü de baskın ve hâkim unsur olarak eklendiği belirtilir.

Ardından Sempozyumun düzenleniş sebebi şöyle açıklanır:

Kadifekale’nin “Aydınoğulları tarafından fethinin 700. Yıldönümü olan 2017’de İzmir’in Türk egemenliğindeki tarihi ve kültürel zenginliğine ilişkin yeni değerlendirmelere ihtiyaç duyulmaktadır. Siyasi ve ideolojik yaklaşımların dışında akademik ve bilimsel nitelikte olması gereken bu değerlendirmelerle Cumhuriyet’in sembol şehri olan İzmir’in Ortaçağ tarihindeki yeri ve önemi konusunda kamuoyunda farkındalık oluşturmak temel amaçtır.” Ayrıca “İzmir’in genel tarihi ve kültürüne ilişkin bildiriler de” yer alacaktır.

BİLDİRİLER

İlgimi çeken bildiri başlıklarından birkaçı şöyle: Pertevniyal Valide Sultan Vakıflarının İzmir’deki Gelir Kaynakları, Börklüce hareketinin sosyolojik analizi, 11. ve 12. Yüzyılda İzmir’de Türk varlığı, Emir Timur’un İzmir’i fethi, Milli Mücadelede halkın mücadeleye teşvikinde İzmir basının rolü, Harf inkılabının İzmir basınına yansımaları, Bizans kaynaklarında Kadifekale, Eski çağlarda Kadifekale, Aydınoğulları zamanında İzmir’in batı uçlarında Türk hakimiyeti, İzmir’de Saint John Şövalyeleri dönemi, İzmir’de Bektaşi tekkeleri.

İZMİR MEVLEVİHANESİ

Benim tebliğim bugün saat15.30’da. Başlığı “İzmir Mevlevihanesi’nin 19. Yüzyılın II. Yarısında ve 20. Yüzyılın İlk Çeyreğinde İzmir Kültür Hayatındaki Yeri.”

İzmir Mevlevihanesi’nin 75 senelik bir ömrü vardır (1850-1925). Bilhassa ikinci şeyh Nureddin Efendi zamanında Mevlevihane İzmir’in kültür, fikir ve sanat hayatında önemli bir rol oynamıştır.

Şeyh Nureddin Efendi (?-1920) özel eğitimle iyi yetişmiş biriydi. Mevlevihane çevresi musiki, ve edebiyat bakımından verimli bir ortamdı. Nureddin Efendi besteleri olan bir musiki adamı, şiirler yazan ve bu konuda rehberlik eden bir şairdi. O günkü İzmir basınında etkiliydi.

Ayrıca İzmir Mevlevihanesi’nde yetişmiş önemli şahsiyetler vardır. Neyzen Tevfik (1880-1953) derbeder ruhuyla okul hayatını devam ettirememiş, Mevlevihaneye sığımış, orada çok iyi ney üflemesini öğrenmiş, şiir ve edebiyatta yetişmiştir.

Rakım Elkutlu (1871-1948) da 7 yaşından itibaren Mevlevihaneye devam eden ve burada musiki öğrenen bir bestekarımızdır. Dini ve din dışı müzikte büyük bir şöhret olmuştur.