Manisa’da Mesnevi sohbetleri

Mevlana Celaleddin’in meşhur eseri Mesnevi çok ilgi görmüş bir kitaptır. Zaman içinde onun beyit beyit açıklanması bir gelenek halini almıştır. Bu açıklamalar sırasında en geniş şekilde tasavvuf meseleleri işlenirdi. Bunun yanında din, ahlak, şiir, edebiyat, tarih gibi çok geniş bir alanda dolaşılmış olurdu. Böylece bu sahalara ait bilgiler, görüşler, yorumlar aktarılırdı. Bütün bu faaliyetler tekkede, camide veya bir sohbet mahallinde icra edilirdi.

Zamanla kurumlaşma da ortaya çıktı. Mesnevi okutup açıklamalarını yapanlara “Mesnevihan” dendi. Bunlara icazet yani bir tür diploma verilerek işin daha sağlıklı yürütülmesi sağlandı. Hatta sadece Mesnevi okutmak için “Daru’l-Mesnevi” adlı kurumlar açıldı.

Aslında Mesnevi en geniş şekilde Mevlevi tekkelerinde ve kısmen başka dergahlarda ve camilerde, belirli zamanlarda okutulup açıklanmakta idi. Bu faaliyetlere dinleyici olarak sadece Mevleviler değil, tarikat mensubu olsun olmasın konuya ilgi duyan herkes katılabilirdi.

Mesnevi şerhi olarak bize intikal eden kitapların bazıları bu Mesnevi sohbetlerinin yazıya geçirilmesiyle oluşmuştur. Birçoğu ise müellifleri tarafından bizzat kaleme alınmıştır. Mesnevi şerhçiliği ciddi bir tasavvuf kültürünü ve zengin bir bilgi birikimini gerektirir.

TABİAT VE TARİH

Türkiye’de ve dünyada uzun zamandır Hz. Mevlana ve Mesnevi ilgi odağı olmaya başladı. Bunun bir sonucu olarak bizde son yıllarda çeşitli şehirlerde Mesnevi sohbetleri yapılmaktadır. Bunlara ait bilgi her ay Semazen.net sitesinde yayımlanır.

Manisa’da da 6 yıldır devam eden bu tür bir kültür faaliyeti var. Şu anda Çaybaşı’nın hemen solunda Kabak Tekkesi’nde yapılıyor.

Bu bölge, Vakıflar ve Manisa Belediyesi tarafından restorasyonu ve çevre düzenlenmesi yapılmış çok güzel bir tarihi dokuya sahip. Revak Sultan, Yedi Kızlar, Dere Mescidi, Gülgün Hatun Hamamı, hepsi mücevher gibi ortaya çıkarılmış. Tabiatla tarihin kucak kucağa verdiği bölgenin gündüzü ayrı, gecesi ayrı bir güzellik taşır.

TEKKEDE SOHBET

Bu yapılardan Kabak Tekkesi 16. asırdan kalma. Restore edildikten sonra Manisa Mevlana Düşüncesi Araştırmaları Derneği (MEDAR)’a tahsis edilmiş. İşte bu şirin mekanda her Çarşamba saat 20.00’de Prof. Mustafa Yıldırım Mesnevi Sohbetleri yapılıyor.

Çoktandır merak ediyordum, nihayet geçen hafta gittim. Tahirul Mevlevi’nin Mesnevi Şerhi takip ediliyor. Mustafa Bey metni okuduktan sonra, hayattan örnekler vererek konuyu zenginleştirip daha bir anlaşılır hale getiriyor. Bilgilendirici, duygu yüklü ve samimi bir ortam. Sıkıcı değil, neşeli bir havadaki sohbet ilgiyle izleniyor. O gün dinleyicilerin çoğu bayandı.

Binanın amacına uygun kullanıldığını ve Türkiye’de buna benzer güzel şeyler olduğunu görerek mutlu oldum.