1970’li y\u0131llarda dillerden d\u00fc\u015fmeyen ac\u0131kl\u0131 bir t\u00fcrk\u00fc vard\u0131. \u0130ki d\u00f6rtl\u00fc\u011f\u00fc \u015f\u00f6yleydi:<\/p>\n

“Bir giyimlik \u015fal m\u0131 verdi\/ Bir tutacak dal m\u0131 verdi\/ T\u00fckenmeyen mal m\u0131 verdi\/ Nem’alacak felek benim,<\/p>\n

Yand\u0131m yand\u0131m kar m\u0131 verdi\/ Ek\u015fi tatl\u0131 nar m\u0131 verdi\/ Sar\u0131lacak yar m\u0131 verdi\/ Nem’alacak felek benim.”<\/p>\n

T\u00fcrk\u00fclerimizde genellikle ac\u0131lar, kederler, \u00fcz\u00fcnt\u00fcler dile getirilir. Burada da hayat\u0131ndan memnun olmayan ve mutlu olamam\u0131\u015f bir kimsenin \u015fikayetleri anlat\u0131l\u0131r. Neden \u015fikayet ediliyor? Yokluktan, yoksulluktan, sevgiliye kavu\u015famamaktan. B\u00fct\u00fcn bunlar\u0131n sebebi nedir? Bu olumsuzluklar\u0131 var k\u0131lan kimdir? T\u00fcrk\u00fcye g\u00f6re felek! Peki felek ne demektir?<\/p>\n

FELEK NED\u0130R?
\nKubbealt\u0131 Lugati “Felek” kelimesini \u015f\u00f6yle a\u00e7\u0131klam\u0131\u015f: “G\u00f6k katlar\u0131nda yer alan y\u0131ld\u0131zlar\u0131n insan kaderi \u00fczerinde yapt\u0131\u011f\u0131 kabul edilen etki, kadere hakim oldu\u011funa inan\u0131lan g\u00fc\u00e7, talih, baht.” Lugat, \u00f6rnek olarak ba\u015fka bir t\u00fcrk\u00fc s\u00f6z\u00fcne yer vermi\u015f: “Zalim felek a\u011fu katt\u0131 a\u015f\u0131ma \/ A\u011fam nerden a\u015far yolu yaylan\u0131n.”<\/p>\n

“Fele\u011fin sillesini yemek”: B\u00fcy\u00fck bir felaket veya zarara u\u011framak diye a\u00e7\u0131klan\u0131r. B\u00f6ylece “felek”, sanki somut, etkili kuvveti olan bir g\u00fc\u00e7m\u00fc\u015f gibi anla\u015f\u0131l\u0131yor. Bu g\u00fc\u00e7 genellikle insanlar\u0131n aleyhine \u00e7al\u0131\u015fan, onlar\u0131 s\u0131k\u0131nt\u0131ya sokan bir i\u015fleve sahiptir. Nam\u0131k Kemal H\u00fcrriyet Kasidesi’ne bu g\u00fcce adeta meydan okur: “Felek her t\u00fcrl\u00fc esbab-\u0131 cefas\u0131n toplas\u0131n gelsin \/ D\u00f6nersem kahpeyim millet yolunda bir azimetten.”<\/p>\n

Ger\u00e7ekte felek diye bir \u015fey yoktur. \u0130nsanlar \u00e7aresiz durumlarda kaderlerinden \u015fikayet edecek yerde kabahati fele\u011fe y\u00fcklerler.<\/p>\n

DEHR NED\u0130R?
\nFelek’e benzer, bir kelime daha var: Dehr. D\u00fcnya, cihan, alem, zaman, kesintisiz zaman, devir gibi manalara geliyor. Bu da hemen hemen ayn\u0131 anlamda say\u0131l\u0131r. “Dehre s\u00f6vmeyiniz, \u00e7\u00fcnk\u00fc dehr Allah’t\u0131r (veya Allah dehrdir)” anlam\u0131nda bir hadis var. Buna g\u00f6re, dehre\/fele\u011fe nisbet edilen olaylar\u0131n as\u0131l yarat\u0131c\u0131s\u0131 Allah’t\u0131r; bu sebeple zamana s\u00f6vmek Allah’a hakaret say\u0131l\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc evrendeki her \u015feyin yarat\u0131c\u0131s\u0131 Allah’t\u0131r; O’nun iradesi d\u0131\u015f\u0131nda hi\u00e7bir varl\u0131k tasarrufta bulunamaz. Evet, insanlar\u0131n bir kaderi vard\u0131r; ancak bu i\u015fin ger\u00e7ek \u00f6znesi dehr\/felek de\u011fil bizzat Allah ve ki\u015finin kendisidir.<\/p>\n

Bir ba\u015fka kutsi hadiste ise Allah’ \u0131n, “\u0130nsano\u011flu dehre hakaret etmek suretiyle beni \u00fcz\u00fcyor. Oysa ben dehrim. Otorite bendedir; gece ve g\u00fcnd\u00fcz\u00fc ben \u00e7ekip \u00e7eviririm.” dedi\u011fi bildirilmi\u015ftir. Bu hadisteki “Dehr benim” ifadesi, “Dehrin sahibi benim” \u015feklinde yorumlanm\u0131\u015ft\u0131r. Bu yorum, hadisin bir ba\u015fka \u015fekline g\u00f6re, “Ba\u015f\u0131n\u0131za birtak\u0131m musibetler geldi\u011finde dehre s\u00f6vmeyin ve bu musibetleri ona nisbet etmeyin. \u00c7\u00fcnk\u00fc sizi musibetlere maruz b\u0131rakan dehr de\u011fil Allah’t\u0131r. Siz ona hakaret etti\u011finizde, bu hakaret ger\u00e7ekte Allah’a yap\u0131lm\u0131\u015f olur.<\/p>\n

\u015e\u00f6yle teselli bulabiliriz: Fele\u011fe\/dehre k\u0131zan, ondan \u015fikayet eden birine “Sen Allah’a m\u0131 k\u0131z\u0131yorsun?” diye sorulsa, b\u00fcy\u00fck ihtimalle “Ha\u015fa, ne m\u00fcnasebet!” diyecektir. En iyisi \u015fikayeti b\u0131rak\u0131p hayattan bir \u015fekilde memnun olman\u0131n yolunu bulmakt\u0131r. Son tahlilde Allah bizim iyili\u011fimizi ve mutlu olmam\u0131z\u0131 ister.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"